Hvar eru kvinnurnar?

Vit vilja hava eitt rættvíst samfelag og sjálvandi vilja vit, at kvinnur og menn skulu vera sjónlig á jøvnum føti, annað er óhugsandi.

Tá eg var barn, vóru flestar mammur heima. Gingu í fyriklæði, høvdu ein sunnudagsfrakka og ein til hinar dagarnar, permanentaðu hár tvær ferðir um árið, klappaðu knettir og seymaðu blóðpylsu. Tær vóru heilar dagar í kjallaranum og vaskaðu toy og hongdu út og tóku niður av snórinum í eina óendaligheit, tí veðrið má sær ráða.

Tá høvdu bert fáar kvinnur annan pall at stíga á. Flest børn vóru heima og rópini frá mammunum í grannalagnum: “Nú eta vit”! lutaði dagin sundur. Til børnini vóru ráðini at gera tað besta mann kundi, uppføra seg ordentligt, men annars blandaðu foreldur seg ikki í vanliga mikudagin.

Onkrar aðrar kvinnur hoyrdu vit tó um: Florence Nightingale, Mariu Skylv, Marie Curie og í mínum rabarbukvarteri høvdu vit vinsælu Andreu Árting, sum kom oman brekkuna við síni serutt og undir hatti á veg til sítt stríð, Jona Henriksen og nunnurnar, men annars?

Var allur dagurin tá hjá kvinnum at servisera sum Marta? At breyðføða og halda hús? Vóru tær tilvitaðar um at tær ikki vóru alment sjónligar?

Í dag lúka vit burtur kynsmun.

Og vit spyrja, hví bert mennirnir vóru so sjónligir. Hvussu ber tað til at næstan allir filosoffar vóru menn? Sálmaskøldini eru menn, Kingo, Brorson, Grundtvig, Jákup Dahl, Jóannes Patursson og Mikkjal á Ryggi.

Kann tað hugsast, at veruleikin tá var, at menn fingu alt serverað og kundu reisa seg frá borðinum og fara innar í studerikamarið og hugsavna seg. Ivist onga løtu at børnini fingu at vita “hússj, pápi tín skrivar”.

Teir tosaðu ikki um at “vit hava fingi verkir”, ella fara í barsil, ella at koyra børn, ella spýggisjúku, ella foreldrafundir, ella at nú hava børnini aftur fingið lús, ella koyrdu runt og seldu lutaseðlar, tí børnini skuldu út at ferðast og aftaná fóru runt við øllum vinningum av flaki og kjálkum. Teir høvdu ikki konur, sum søgdu “vit mugu tosa saman”, “tú vart í býnum í gjár, nú er tað mín túrur”.

Tað var onnur tíð, sum hóast trupul, so gav tíðin og samfelagið ella kvinnurnar gávuríkum monnum eitt friðskjól at yrkja og skriva og hetta varnast vit í dag og undrast....

Í dag er javnstøða og kynini hjálpa hvørjumøðrum, men hóast tað fáa vit strongd og smokka saman og fáa diagnosu og royna hetta og hatta, men kanska er tað samfelagið og tíðin, sum seta okkum órímilig krøv?

Prædikuteksturin sunnudagin sigur frá mammuni hjá Zebedæus synunum. Tann mamman kundi havt livað í 2022. Tí hon er av sonnum ein curling ella tyrlumamma. Hon er sum nógvar kvinnur í dag, sum hava sannað, at øll børn kunnu alt og skulu alt og alt ber til og megna tey tað ikki, so ruddi eg slóð fyri teimum, so tey onki skursl fáa og av tí sama læra tey heldur onki av skurslunum, tí vit droyma stórt, og tað sum tú ynskir tær, kanst tú fáa.

Men hon var eisini ein kvinna, sum skilti, at hon mátti taka sakina í egnar hendur, skuldi hon fáa nakað úrslit, tí ongin gjørdi tað fyri hana.

Og so lesa vit, at Jesus kemur og við honum allir lærusveinarnir. Mamman berjir seg fram til Jesus og bønar Hann um at lata hennara synir sleppa at sita undir liðini á honum á himni tann eina dag.

Ikki sørt óbeskeðið, kunnu vit hugsa, hon kundi biðið um so nógv annað, men hon hevur løtuna, nú er pallurin har og hon stígur á hann og hevur ivaleyst hugsað:

“Tað má røkka ella støkka, eg geri tað!”

Og tað eydnaðist. Jesus tosaði við hana. Hann segði ikki:

“Hvat gert tú her kvinna, millum allar menninar, átti tú ikki heldur at hildið teg heima og baka flatbreyð og stokt fisk?”.

Hann gav henni gætur, og hon slapp at siga sína hjartans hugsan.

Hóast hendingin er 2000 ára gomul, hevur hon enn ein boðskap til okkum øll.

Vilja vit gera okkum galdandi, mugu vit ikki smæðast burtur, men brúka løtuna, eins og mamman hjá Zebudæus synunum gjørdi.